We sturen je per e-mail een wachtwoord toe. Soms komt deze e-mail in je spambox terecht.

Hoe zag Alkmaar er vroeger uit? En zijn er weetjes over de stad die sommige Alkmaarders misschien nog niet kennen?

Met deze vragen gingen we op stap naar het Regionaal Archief Alkmaar, waar we spraken met Mark Alphenaar en Maartje Kramer, die zich onder andere bezighouden met de geschiedenis van de stad. Al gauw kwamen we een aantal mooie platen tegen van bekende stukjes in de stad, waarin foto’s van vroeger zijn verwerkt in foto’s van nu. Timewarps worden ze genoemd. In deze blog gaan we in op een aantal van die foto’s.

Ringers

Ringers archief

Iedereen kent het mooie, oude fabrieksgebouw van Ringers waarschijnlijk wel. Waar het de laatste jaren vooral bekendstond om initiatieven zoals de Stadskantine, heeft dit gebouw een mooie – lees: lekkere – geschiedenis.

De Ringersfamilie was een van de grootste families van Alkmaar, waarvan de ene helft zich bezighield met het aannemersleven en de andere helft met chocola. Zo kwam de chocoladefabriek tot stand, met het gebouw uit eigen hand. De fabriek werd tussen ongeveer 1920 en 1940 gebouwd, in een agrarisch gebied met boerderijen en werknemershuisjes. Veel Alkmaarders werkten voor de fabriek. Toen rond de jaren ’70 de organisatie failliet ging door opgebouwde concurrentie, had dit dan ook veel impact op de stad.

Na de tijd van de chocoladefabriek heeft het pand in de jaren ’80 een heel nieuw uiterlijk gekregen toen meubelfabrikant Klerq de hele buitenkant had bedekt met witte platen. Gelukkig zijn deze platen later weer verwijderd, waardoor we tegenwoordig weer van de mooie buitenkant kunnen genieten, die samen met een aantal balken aan de binnenkant sinds 2016 als industrieel erfgoed is aangewezen.

Aanstaande zaterdag: Grand Opening Ringers Winkelcentrum

Waagplein

Waagplein archief

En dan natuurlijk het Waagplein. Natuurlijk bekend om de wereldberoemde kaasmarkt, die nog steeds elke vrijdagochtend in de zomer plaatsvindt. Maar langer geleden was er überhaupt nog geen plein.

De waagtoren diende in de veertiende eeuw als katholiek ziekenhuis en gasthuis voor reizigers en zieken uit de omgeving. Pas in 1566 werd de toren een waaggebouw en jaren later ontstond de daadwerkelijke kaasmarkt. De toren was omringd door huizen, dus om plaats te maken voor de groeiende kaasmarkt, moesten steeds meer huizen gesloopt worden. En zo ontstond het Waagplein.

Gedempte grachten

Laat gedempte gracht archief

Maar ook de winkelstaten zien er tegenwoordig anders uit dan twee eeuwen geleden. Onder andere in de Laat liep in de eerste helft van de 19e eeuw nog een gracht.

Halverwege de eeuw zijn verschillende grachten en sloten gedempt, omdat er veel epidemieën ontstonden en men ontdekte dat de grachten, die dienden als open riool, veel besmettingsgevaar met zich meebrachten.

Dat door het dempen van de wateren later ook meer ruimte was voor auto’s, was natuurlijk mooi meegenomen!

Dominicuskerk

 

Wie goed oplet tijdens het shoppen, legt de link misschien sneller, maar iets klopt niet aan de eerste foto. De kerk die rechts van de Grote Kerk te zien is, bestaat namelijk tegenwoordig niet meer.

Waar nu de Primark te vinden is, stond tot eind vorige eeuw nog de Dominicuskerk, een grote kruisbasiliek. Toen deze in 1985 werd gesloopt, hebben ze wel een aangrenzende toren laten staan die je nu dus nog kunt bewonderen voordat je je kledingvoorraad aanvult bij de grote winkelketen.

Stoommeelfabriek

Stoommeelfabriek Noorder Arcade archief

Waar nu Ringers Winkelcentrum te vinden is, stond tot het einde van de 19e eeuw de Alkmaarsche Stoommeelfabriek. Als voor Alkmaarse begrippen vrij groot bedrijf werkten ongeveer vijftig mensen bij de fabriek waar ze meel produceerden.

De locatie aan het Noordhollandsch Kanaal zorgde voor een makkelijke aanvoer van de verschillende soorten graan. Toen in 1898 de fabriek tot de grond toe afbrandde, werd deze niet meer herbouwd en kreeg de locatie langzaam een nieuwe bestemming.

*De fabriek stond iets meer naar links dan op deze foto te zien is.

Victorie

Victorie Atlantis archief

Van Het Wapen van Heemskerk tot Poppodium Atlantis tot Podium Victorie. Al meerdere generaties staat dit gebouw bekend als ontmoetingsplek voor Alkmaarders en omgeving.

Waar het ooit een café was waar voornamelijk vrachtwagenchauffeurs kwamen, stond het later steeds meer bekend om zijn dans- en filmavonden en uiteindelijk optredens van grote namen. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog hebben in het gebouw verschillende bijeenkomsten van het Duitse leger en NSB-toespraken plaatsgevonden en zelfs een Hitlerjugend bijeenkomst.

Inmiddels bevindt zich sinds 2017 geen uitgaansgelegenheid meer in het gebouw. Het poppodium is volledig omgebouwd naar appartementen.

Meer Alkmaar van toen?

Wil je meer van deze mooie oude foto’s zien van Alkmaar? Of bijvoorbeeld meer weten over de geschiedenis van jouw woning of zelfs familie? Neem dan een kijkje op de website van Regionaal Archief Alkmaar of kom een keer langs.

Wil je nog niet gelijk helemaal het diepe in duiken maar ben je wel benieuwd naar wat het Archief allemaal doet? Op 9 november 2019 organiseren ze een open dag, waar je al het moois kan zien dat het Archief te bieden heeft.

Van prachtige middeleeuwse perkamenten oorkonden tot digitale documenten en zelfs computerspellen. Kom retro computerspellen spelen, maak een reis door de tijd in de depots, krijg advies over het bewaren van papieren en digitale documenten of laat je eigen floppy’s uitlezen.

Kaart wordt geladen...